Wat is een ideaal leer ecosysteem?

Een mooie ontwikkeling is dat leren steeds minder wordt gezien als een apart hoofdstuk en steeds meer verweven is in de hele organisatie. Leren vindt continu en overal plaats. Mensen zijn geen cursisten, deelnemers of lerenden, maar gewoon medewerkers. Bedrijven zorgen op deze manier steeds meer voor een lerende organisatie. Medewerkers die toevallig ook nog de hele dag op de werkvloer aan het leren zijn en zo is de term ‘leer ecosysteem’ geboren. 

Definitie leer ecosysteem

Zo toevallig is dit natuurlijk niet. Sterker nog een leer ecosysteem moet heel doordacht zijn opgezet. Het werkt net als de biodiversiteit in de natuur. Zodra het uit balans is, krijgen woekeraars de overhand en is de diversiteit ver te zoeken. Ecologist Ernst-Detlev Schulze definieert een ecosysteem als een netwerk van interacties tussen organismen onderling en met hun omgeving. Als het dan gaat om een leer ecosysteem komt Marc Rosenberg in 2014 voor het eerst tot de volgende beschrijving: 

“A learning and performance ecosystem enhances individual and organizational effectiveness by connecting people, and supporting them with a broad range of content, processes, and technologies to drive performance.”

Download de whitepaper 'Performance management' en start vandaag nog met groeien!

Is content koning?

Nog altijd storten veel ontwikkelaars zich op het creëren van aantrekkelijke content. Een belangrijk onderdeel is het zeker, maar gestructureerde en formele leerinterventies zijn niet de oplossing voor alle problemen in een organisatie. Die blik is nog te eenzijdig. Omdat alle componenten van een organisatie interacteren met het leer ecosysteem is een integrale benadering nodig, het een kan niet zonder het ander. Die componenten bestaan volgens Rosenberg onder andere uit: mensen, content, proces (hoe wordt het werk georganiseerd) data en technologie. Dit alles is een samenspel waarin bij elke stap de situatie weer verandert en daarop geanticipeerd moet worden. Dat klinkt natuurlijk als een complexiteit die heel onvoorspelbaar lijkt en lastig te ‘managen’. Toch heeft een ecosysteem ook iets organisch in zich waarbij organismen zich eigenlijk automatisch aanpassen aan de nieuwe leefomgeving.

Drijvende kracht achter een leer ecosysteem

Om mee te gaan in zo’n vloeiende beweging waarin organismen (medewerkers) kunnen presteren en doorlopend leren, kunnen we niet zonder technologie. Deze drijvende kracht ondersteunt medewerkers optimaal om werk en leren te combineren. Met big data genereren we steeds relevantere data voor medewerkers, voor hun leidinggevenden en voor het management. Een dag kan er dan zo uit zien: 

• het is 08.00 uur ‘s ochtends en je opent je dashboard. Je ziet direct hoe je projecten ervoor staan en ontvangt feedback over je prestaties aan de hand van indicatoren; 

• je klikt verder en op basis van je werkzaamheden presenteert het systeem suggesties om verder te groeien;

• om 10.00 uur krijg je de wekelijkse notificatie van de ’best practices’ van de organisatie, die wellicht ook voor jou van pas komen;

• na de lunch gebruik je het vraag en antwoord (Q&A) systeem en jouw suggesties geeft wie kan helpen bij het oplossen van een probleem. Door middel van badges zie je een waardering van andere collega’s over deze collega in relatie tot dit onderwerp;

• om 14.00 uur doorloop je met de zoekfunctie in de kennisbank van het bedrijfssysteem een paar micro-learnings. Met 2-3 klikken werk je aan specifieke  gedrags- of kenniscompetenties;

• om 16:00 uur bereid je je voor op een meeting met je collega’s de volgende dag. Je gebruikt daarvoor het ESN (enterprise social network), zo ben je goed op de hoogte van de vorderingen van je andere teamleden en kan je andere teams volgen;

Op zo’n werkdag speelt content zeker een belangrijke rol, maar het is niet de enige rol. 

Paradigmashift naar het nieuwe online leren

Het leer ecosysteem dwingt ons anders met leren en problemen om te gaan. Hoe zorg je nou dat jouw organisatie steeds meer een leer ecosysteem ontwikkelt dat in balans is en de medewerker en haar performance centraal stelt? Belangrijk is het mogelijk maken van interactie tussen verschillende componenten. Dus niet meer leren vanuit één bron (een docent of leermiddel) maar verschillende bronnen elkaar laten voeden, ook wel blended learning genoemd. Niet meer werken vanuit een didactisch ontwerp, maar een slimme online academy is de basis. Geen grote onderhoudsklussen en input van externen, maar een systeem dat zich continu vernieuwd en mee veranderd met omstandigheden. De leerdoelen komen uit de actuele praktijk en zijn niet meer gedateerd. Leerprogramma’s worden niet meer oneindig op elkaar gestapeld, maar blijven behapbaar en betekenisvol. Geen ellenlange testfases, maar direct toepassen en mutaties vanzelf laten ontstaan. Net als de natuurlijke selectie sterven onderdelen die niet werken rustig af en werken ze wat overblijft niet tegen. De survivors voldoen automatisch aan de gewenste criteria. Zo laat je je leer ecosysteem op een natuurlijke wijze groeien, zonder dat het (te) veel moeite kost!    

Ben jij benieuwd naar de mogelijkheden van onze online academy?